بررسی حجاب در ایران بعد از انقلاب

بعد از پیروزی انقلاب مردم انقلابی طبیعتا دلشون میخواست تغییرات مطلوب خودشون رو بر مبنای اسلام توی جامعه ببینند حجاب بیرق زن مسلمان است وظاهری ترین سند بر مسلمانی اوست .اما از طرفی تعداد زیادی از زنان اون زمان عادت داشتن بیحجاب باشند اخه حجاب ممنوع بود ادارات مدارس زنها بی حجاب بار اومده بودند در عین اینکه عده زیادی از زنها که خانه دار بودن یا در شهرستانها حجاب داشتن یا حتی چادری بودن خب طبعا برای کسی که از اول عمرش رنگ روسری رو ندیده سخته یه دفه بیاد با حجاب بشه برا همین مطرح شدن بحث اجباری شدن حجاب بازخوردهای بسیار متفاوتی توی جامعه گذاشت یه عده راحت پذیرفتند یه عده هم که اصلا خواهان حجاب بودند اما یه عده از خانومای بی حجاب به راحتی تسلیم نشدن ودست زدند به راهپیمایی حضرت امام وروحانیون سعی کردند حجاب رو برای مردم توضیح بدند وضرورتش رو در جامعه بیان کنن  اما از طرفی زنهای باحجاب هم ساکت ننشستن وهر جا بی حجابها  اعتراض میکردند اونها هم حاضر میشدن وبا اونا مقابله میکردن کم کم جو متشنج شد یه عده منافقین از این وضع سوء استفاده کردند و به این تشنجات دامن زدند تا اینکه.....

 بذارین من تعریف نکنم وقایع اون سال رو از سایت دیده بان براتون میذارم تا خودتون بخونید  

برید به ادامه مطلب این وقایع واقعا جالبه

در قسمت بعد به عملکرد گشت ارشاد میپردازم 

لینک سایت دیده بان

لینک تمام قسمتهای همین پست از اول تا اخر

پس از گذشت کمتر از یک ماه از پیروزی انقلاب و حضور زنان بی حجاب در ادارات و سازمان های مختلف، ناخشنودی انقلابیون از وضعیت موجود تشدید می شود. امام خمینی با ابراز نارضایتی از این شرایط، اولین نطق تاریخی خود را درباره مسئله حجاب در 15 اسفند 1357 انجام داده و می فرمایند: «الآن وزارتخانه‏ها- این را مى‏گویم که به دولت برسد، آن طورى که براى من نقل‏ مى‏کنند- باز همان صورت زمان طاغوت را دارد. وزارتخانه اسلامى نباید در آن معصیت بشود. در وزارتخانه‏هاى اسلامى نباید زنهاى لخت بیایند؛ زنها بروند اما با حجاب باشند. مانعى ندارد بروند؛ اما کار بکنند، لکن با حجاب شرعى باشند، با حفظ جهات شرعى باشند.» 5

 

پس از موضع گیری صریح حضرت امام خمینی (ره) در با ضرورت پوشش اسلامی برای زنان  در عرصه اجتماعی، بالافاصله در 16 اسفند57 موجی از اعتراضات از سوی زنان بی حجاب در جامعه به راه می افتد. عده ای رسما با برپایی گردهمایی و تجمات اعتراض آمیز در مقابل با فرمان امام (ره) می ایستند. اعتراض چند هزار نفری در دانشکده فنی دانشگاه تهران، اعتراض کارمندان زن برخی بیمارستانهای تهران و زنان شاغل در مخابرات و وزارت امورخارجه بخشی از این اعتراضات را تشکیل می داد. 6

آرام آرام درگیری و تشنج میان اقشار مذهبی خصوصا زنان باحجاب با زنان بی حجاب رو به گسترش می گذارد که محملی را برای افراد مغرض فراهم می کند تا با انگیزه های گوناگون، آتش تنشهای اجتماعی را شعله ورتر کنند. 

در پی این حوادث دفتر امام خمینی اطلاعیه‌ای به شرح زیر صادر کرد: «بر اساس خبرهای رسیده، گروه‌های جنایتکار و خیانت پیشه تحت عنوان کمیته مزاحم بانوان محترم شده و به ایشان توهین می‌کنند. مأموران کمیته‌های انقلاب موظفند با کمال دقت مراقب باشند و چنین اعمالی را با نهایت شدت جلوگیری کنند. عاملین چنین اعمالی سریعا و به شدت مجازات خواهند شد.»

 

 

 

روزها تا رسیدن به روز تعیین سرنوشت از پی یکدیگر سپری می شوند. 12 فروردین 1358 مردم با رای بیش از 98 درصدی به جمهوری اسلامی بار دیگر بر خواست خود مبنی بر اسلامی شدن فضای کشور تاکید می کنند. راهپیمایی زنان محجبه در حمایت از گسترش پوشش اسلامی در جامعه برگزار می شود. مبارزه با بی حجابی تبدیل به یک خواست عمومی می شود، ضعف دولت در برخورد با بی حجابی بار دیگر پای مردم را به این مساله باز می کند. برخورد با زنان بدحجاب شدت می گیرد و دیگر بار عناصر منحرف تلاش می کنند تا با اعمال برخی تندروی ها، هزینه هایی را به انقلابیون تحمیل کنند. 7

از اینرو در 13 تیر 1359، امام خمینى رهبر انقلاب و بنیانگذار جمهورى اسلامى ایران در پاسخ استعلام در مورد تعرض عده‏اى از افراد ناآگاه و احیاناً ضد انقلاب، به بانوان بى‏حجاب پیامى خطاب به ملت مسلمان ایران مبنی بر عدم تعرض به بانوان بدحجاب صادر فرمودند:

بسم اللَّه الرحمن الرحیم

ممکن است تعرض به زنها در خیابان و کوچه و بازار، از ناحیه منحرفین و مخالفین انقلاب باشد. از این جهت، کسى حق تعرض ندارد و این گونه دخالتها براى مسلمانها حرام است، و باید پلیس و کمیته‏ها از این گونه جریانات جلوگیرى کنند. 

روح اللَّه الموسوی الخمینى‏

 پس از این پیام از 14 تیر 1359 ورود زنان به ادارات و سازمان های دولتی ممنوع شده و زنان موظف می شوند تا ضمن پوشیدن لباسهای آستین بلند، روسری نیز به سر کنند. از رمضان سال 60 نهادهای نظارتی و قضایی تلاش می کنند تا با وضع قوانین با مظاهر منکرات خصوصا بی حجاب برخورد کنند لذا بر اساس قوانین جدید، اماکن عمومی موظف به نصب تابلوهایی با مضمون «عدم پذیرش افراد بی حجاب» می شوند.

در سالهای بعد به دلیل حساسیت مردم و مسئولین تا حد قابل توجهی شرایط و فضای کشور به نفع حجاب تغییر می کند. اما از سال 1362 معضل بد حجابی جانشین بی حجابی می شود؛ بار دیگر افکار عمومی نسبت به موضوع حجاب تحریک می شود و برخوردهایی میان مردم و افراد بدحجاب باعث می شود تا دادستانی عمومی تهران با صدور اطلاعیه ای از تمام دستگاه های دولتی و خصوصی می خواهد که مانع حضور زنان بد پوشش شوند. 8  در سال بعد مجلس شورای اسلامی قوانینی را به تصویب می رساند که به موجب آن هر کس که در معابر عمومی حجاب را رعایت نکند، به 72 ضربه شلاق محکوم می شود.

دوران سازندگی

پس از این دوران مسئله پوشش و بدحجابی که تا حدی مرتفع شده، هراز گاهی افکار عمومی و مسئولین  را به خود متوجه می کند؛ تا آنکه نفوذ و رشد اندیشه های فمینیستی در جامعه ایران قوت می گیرد. سالهای جنگ تحمیلی سپری شده و با روی کارآمدن دولت سازندگی سیاست های فرهنگی-اجتماعی جامعه مسیر دیگری را پیمود. دولت سازندگی با در پیش گرفتن سیاست تساهل فرهنگی زمینه را برای رشد ناهنجاریهای پوششی در سطح جامعه مهیا کرد. از سوی دیگر دولتهای غربی از ابتدای دهه 70 با برنامه ریزی دقیق و پیچیده برای تهاجم فرهنگی در ایران زمینه بی حجابی در بستر جامعه را فراهم نمودند که بر همین اساس در سال 71 مساله مانتو یا چادر در محافل مختلف مطرح گردید.

 هر چه به سالهای پایانی دولت سازندگی نزدیک تر می شود شیب بدحجابی در جامعه تندتر می شود. چنانکه «صفارهرندی» با اشاره به خاطره‌ای از جلسه هیات‌دولت در دوران ریاست‌جمهوری هاشمی‌رفسنجانی چنین بیان می کند: «روزی در جلسه هیات‌دولت یکی از مسوولان از بی‌حجابی خانم‌ها در ایران گلایه کرد که در پاسخ رئیس‌جمهور با خنده‌ای گفت که بگذارید اینها راحت باشند تا در کشور سرمایه‌گذاری کنند.» 9

 

دوران اصلاحات

با روی کار آمدن دولت اصلاحات که شعار آزادی را سرلوحه سیاستهای خود می دانست «آزادی زنان» با تفاسیر سکولار در جامعه مطرح می شود. روز به روز مردم شاهد آن هستند برخی در دولت اصلاحات با تمسک به شعار آزادی زنان، بی حجابی را در جامعه توسعه می دهند. اعتراضات از گوشه و کنار به گوش می رسد، تربیون نمازجمعه ها نیز به صدا در می آید اما سیطره رسانه ای اصلاح طلبان که از اختیاری بودن حجاب دم می زنند مانع رسیدن صدای معترض می شود؛ تا آنجایی که وزیر ارشاد دولت اصلاحات اعلام می کند که بایستی درباره حجاب از مردم نظرسنجی صورت گیرد. 

در این میان شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال 82 برای مرهم نهادن بر زخم سرگشاده ی بدحجابی، طرحی را با عنوان «توسعه حجاب و عفاف» به تصویب میرساند؛ طرحی که به دنبال احیای پوشش اسلامی در تمامی مراکز دولتی و غیر دولتی است اما در دولت اصلاحات از اجرای آن خبری نمی شود.

( من خودم شاهد بودم تو اون زمان مسئولین دانشگاه خودشون عامل ترویج فرهنگ غرب بودند فیلمهای هالیوود خیلی زود بعد از اکران زیر نویس میشد وتوی دانشگاه پخش میشد توی خوابگاه من خودم شاهد پخش فیلمهای بدون سانسور از طریق دانشجویان یک تشکل خاص توی محل عمومی بودم  ساختن فیلمایی که توی اون پوشش تنگ واستین کوتاه  ترویج میشد واصلا به زنها یاد دادن چطور میشه  قانون رو پیچوند وخودشون این مد رو ترویج کردند قبول ندارید برید فیلمای  هفتاد و هفت به بعد رو نگاه کنید )

دولت نهم و دهم 

مردم خسته از ناهنجارهای اجتماعی و اخلاقی به امید بهبود شرایط فرهنگی جامعه، در انتخابات دوقطبی سال 84 به سود جریان اصولگرا رای می دهند. به نظر می رسد که در دوره جدید اقدامات موثری برای بهبود شرایط حجاب در جامعه از سوی مسئولین انجام خواهد شد. علی رغم اظهارات تند برخی مقامات دولتی نسبت به مساله حجاب، شرایط تغییر چندانی نسبت به دوران اصلاحات نمی کند. مراجع و بزرگان روحانیت در گوشه و کنار از وضعیت بد حجاب در انتقاد می کنند. نارضایتی علنی مراجع از رواج بدحجابی موجب می شود تا حجاب دوبار در صدر توجهات جامعه قرار گیرد. اعتراضات دانشجویان در دانشگاه ها نسبت به وضعیت نابسامان حجاب در مراکز دانشگاهی، راهپیمایی و اعتراض مردم در سراسر کشور نسبت به عدم توجه به امر حجاب موجب می شود تا این امر به خواستی عمومی بدل گردد. 

در پاسخ به این خواست مردمی اولین گام از سوی شورای عالی انقلاب فرهنگی برداشته می شود و قانون گسترش راهکارهای اجرایی عفاف و حجاب در ۱۳ دی ۸۴ به تصویب این شورا می رسد. قانون یاد شده در طراحی سیاستها و راهکارها و نیز تعیین وظایف تخصصی دستگاههای مربوط به قوه مقننه و مجریه یک قانون کامل و یک بسته جامع است. دولت احمدی نژاد پس از ۷ ماه روی کار آمدن مأموریت پیدا می‌کند برای صیانت از عفت و پاکدامنی در جامعه آن را عملیاتی کند.  

  

در گام دوم «سردار احمدی‌مقدم» فرماندهی نیروی انتظامی، از اجرای طرحی خبر می دهد که در ابتدای اجرای آن از آن با نام «امنیت ناموسی» یاد کرد و مدتی بعد نام این طرح به «امنیت ‏اجتماعی و اخلاقی» تغییر یافت. طرحی که در سال‌های 85 و86 هر روز وارد فازهای جدیدی شد و گستره وسیعی را دربرمی‌گرفت: از برخورد با زنان بدحجاب تا اعدام «اراذل و اوباشی» که از سوی نیروی انتظامی و مراجع قضایی به عنوان مخلان امنیت و نظم اجتماعی شناخته می‌شدند. 

زمزمه هایی از درون دولت به گوش می رسد: «مشکل ما موی دختران نیست»، «پیش از برخورد با بدحجابی باید منکر بودن آن در جامعه جا بیفتد». برخی عناصر نزدیک به دولت با طرح این گونه سخنان از عدم ضرورت برخورد با بدحجابی سخن می گویند؛ اسفندیار رحیم‌مشایی از نحوه برخورد پلیس در مواجهه با مصادیق بدحجابی انتقاد می کند و می گوید: «این روش پلیس مورد قبول نیست و بنده مخالف هستم چون برخورد پلیسی در یک حوزه فرهنگی جواب نمی‌دهد.»  10
( البته اگه منظور ایشون از برخورد خشونت باشه همه علما باهاش موافقند پلیس باید منطقی و با احترام برخورد کنه هر چند گروهی از بد حجابان بلافاصله بعد از تذکر شروع میکنند به هوچی گری و تا زمینه برخورد شدید تر رو فراهم کنند بعد حتما یکی هم میاد عکس میندازه و....)
   بانزدیک شدن به ایام انتخابات 88 دولت صراحتا مخالفت خود را با اجرای طرح گسترش فرهنگ و عفاف اعلام می کند و با دستور مستقیم رییس جمهور این طرح تعطیل می شود. 11 بعد از گذشتن روزهای پرالتهاب پس از انتخابات ریاست‌جمهوری سال 88، خبری از حضور گشت‌های ارشاد در خیابان‌ها نمی شود. در این میان وزارت کشور نیز در گزارشی عجیب و قابل تامل سال 88 را بهترین سال در حوزه عفاف و حجاب اعلام می کند.12 

از سال 89 تا کنون هر ساله با آغاز فصل گرما تنها تبی کوتاه در جامعه در جهت مبارزه با معضل بدحجابی به وجود می آید که با کم توجهی نهادهای مسئول به خاموشی می گراید. امسال نیز همچون سال های گذشته  با آغاز فصل گرما، شاهد شدت گرفتن بدحجابی در جامعه هستیم. تجربه سالیان گذشته به خوبی نشان داده است که حل این مسئله نیازمند نگاهی تازه است که ضمن عملیاتی بودن، نقایص طرح های گذشته را نداشته باشد. به نظر می رسد که شاه کلید حل معضل بدحجابی در دستان خود زنان است چنانکه مقام معظم رهبری ضمن تاکید بر آثار مخرب و ماندگار رعایت نکردن حجاب و عفاف بر اخلاق و سیاست، فرمودند:«در این زمینه باید خود زنان، بیشتر مواظبت کنند.»

 

پی نوشت ها:

1. حسینیان، روح الله، 14 قرن تلاش شیعه برای ماندن و توسعه، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1382، ص: 396.

2. همان، ص:398.

3. حسینیان، روح الله، چهارده سال رقابت ایدئولوژیک شیعه در ایران، تهران: مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1383، ص: 877.

4. همان، ص:879.

5. صحیفه امام،ج‏6،ص: 328-329.

6. مجله پنجره

7. صحیفه امام، ج‏12، ص: 502

8. مجله پنجره

9. http://www.sedayeshia.com/showdata.aspx?dataid=2977

10. http://fararu.com/vdcdkn0s.yt0jn6a22y.html

 http://alef.ir/vdcf1vdt.w6de1agiiw.html?57699 11.

 www.jahannews.com/vdcjh8evauqev8z.fsfu.htmlCached 12.